Toen de mens zich voor het eerst een voorstelling van het goddelijke probeerde te maken, schiep hij zich geen God en al helemaal geen Vader. In de tijd dat het religieuze bewustzijn ontwaakte, was er natuur en waren hemel en aarde nog niet gescheiden. De vruchtbare en vernieuwende kracht van het goddelijke werd overal ter wereld gelokaliseerd in bomen, bronnen of rivieren. Het ultieme mysterie bevond zich ergens in de aarde zelf en voor zover het voorstelbaar was, kreeg het onmiskenbaar vrouwelijke trekken mee. De geschiedenis van de religieuze verbeelding begint bij de Godin.
Vrouwelijke godsbeelden markeren het begin van de religieuze geschiedenis, maar in de loop der tijd hebben mannelijke goden wereldwijd de overhand gekregen. Stukje bij beetje onderwierpen zij de schepping aan hun almacht, waardoor vrouwelijke godheden naar de marge van het hemelrijk werden verdreven. In de theologie van de monotheïstische wereldreligies – jodendom, christendom en islam - is plaats voor slechts één enkele god die, bedoeld of onbedoeld, een uitgesproken mannelijk karakter heeft en in zijn eentje het hele hemelrijk in beslag neemt. Ruimte voor godinnen is er niet.
In India – de bakermat van het hindoeïsme - ligt dat anders. Aan het begin van de eenentwintigste eeuw kan het land nog altijd bogen op een omvangrijke en levendige godinnentraditie. In Dochters van Durga gaat Marnel Breure langs de oevers van de Ganges op zoek naar de godinnen van India: in de natuur, in hindoetempels, in de levens van Indiase vrouwen en in zichzelf.
“Ik til de schaal met brandende olie omhoog, steeds hoger, zodat de vlammen oplaaien boven mijn hoofd. Het is intussen zo donker geworden dat ik de viezigheid in het water van de Ganges niet meer zie. Het verschil tussen H2O en heilig water doet er niet meer toe, de oevers van ratio en religie zijn niet meer van elkaar te onderscheiden. Terwijl de mantra’s in kracht en volume toenemen, word ik de priesteres die hier millennia geleden gestaan moet hebben, omringd door helpers die haar ondersteunden in haar heilig werk, zodat ze één kon worden met de donkere stroom van leven en dood. Langs het hemelgewelf klimt de volle maan omhoog naar haar hoogste punt.” (Uit: Dochters van Durga)
De godinnen van deze wereld
Drie exposities tonen dat het beeld van een mannelijke God achterhaald is. Een tocht van Marnel Breure langs soms omstreden symbolen van vrouwelijke kracht. 'Ontregelende beelden zijn nog altijd hard nodig.'
Lees het hele artikel.